Stiftfestival 2023 Bruisend en veelkleurig

Violist Daniel Rowland is al negentien jaar het brein achter het Stiftfestival. Wat ooit begon bij een concert in de al bijna zestig jaar bestaande serie Stiftsconcerten Weerselo is uitgegroeid tot een kamermuzikale happening van een week vol bijzondere concerten,  ontmoetingen en premières. Ter inleiding op het komende festival blikt hij terug en kijkt hij vooruit.  ‘Het komende festival van 19 t/m 27 augustus wordt bruisend, veelkleurig en biedt een mooi tegenwicht aan alle ellende in de wereld.’

Op driejarige leeftijd kwam Daniel Rowland in het kielzog van zijn Engelse vader en zijn Twentse moeder naar Nederland. Zijn vader, componist David Rowland (1939-2007), werd compositiedocent aan het Twents Conservatorium en het gezin streek neer in een klein huisje op het Stift. ‘Ik ben er opgegroeid’, zegt Daniel over het Stift. ‘Ik heb er vele stappen gezet, ik heb gespeeld op het landgoed.’  En hij kreeg als vijfjarige zijn eerste vioollessen.  Al deed de inspirerende omgeving in die tijd nog niet veel met de jonge Rowland. ‘Vanaf mijn elfde kreeg ik vioolles van Davina van Wely in Amsterdam. Toen ik steeds meer ging spelen en meer van de wereld te zien kreeg, wilde ik weg van het Stift. Het was destijds voor de tiener die ik was niet de plek waar het allemaal gebeurde.’

Omslag
Daniel zag inderdaad veel van de wereld. Hij was enige tijd concertmeester van het Gubelkian Orkest in Lissabon,  hij was primarius van het Allergi String Quartet in Londen en zeker nadat hij in 1995 het Oskar Back Concours glansrijk won kwam hij als solist in alle belangrijke concertzalen ter wereld.  De omslag kwam in het voorjaar van 2005.  Daniel keerde terug naar de plek waar zijn vader veelvuldig optrad en waar hij zelf als zeventienjarige zijn officiële debuut maakte. ‘Ik gaf met een paar muziekvrienden een concert in de reeks Stiftsconcerten. We speelden onder andere Schuberts strijkkwartet Der Tod und das Mädchen,  maar het was vooral de algehele sfeer die ons trof. Het Stift is in het voorjaar echt op zijn mooist en we zeiden tegen elkaar: hier moet een festival komen. Ik had vanwege mijn groeiende solistische activiteiten het Gubelkian Orkest vaarwel gezegd. Ik was toen nog jong, maar al wel redelijk door de wol geverfd.’  Een lang verhaal kort: Daniel pakte de uitdaging op en de Stichting Stiftsconcerten Weerselo steunde hem direct. Zo stond al in het najaar van datzelfde jaar het eerste Stiftfestival in de steigers. ‘Het was toen nog heel kleinschalig, maar het sloeg aan. Daarom besloten we direct om door te gaan.’

Wereldthema’s
Inmiddels is het festival, dat traditiegetrouw in de laatste week van augustus plaatsvindt, niet alleen gegroeid, maar ook enorm veranderd. ‘Het is volwassen geworden en nu een van de toonaangevende kamermuziekfestivals. Al is een aantal hoogtepunten die we van meet af aan hadden altijd gebleven. Bovenaan staat dat we artistiek de hoogste kwaliteit willen bieden en dat het experiment en het avontuur een plek moet hebben. Vandaar dat er altijd veel onbekend repertoire te horen is. Ook hebben we altijd vastgehouden aan een aantal premières en aan de aandacht voor jong talent. Daarnaast heb ik vanaf het begin gezworen bij een thematische programmering. Dat geeft het festival karakter en betekenis. De laatste jaren komen er steeds meer sociale en andere grote wereldthema’s zoals de klimaatcrisis en de vrouwenstrijd bij, net als andere kunstvormen als dans en theater. Dat hoort bij een festival van deze tijd. Zo was vorig jaar het thema Das Lied von der Erde, een ode aan de planeet. Dit jaar is het tijd voor weer iets heel anders.’

Inspiratiebron
Dat heel anders is A Mediterranean Voyage,  een thema dat zijn oorsprong vindt in een grote liefde van Daniel: Sicilië. ‘A Mediterranean Voyage wordt een muzikale reis van Gibraltar naar Cádiz en verder naar Palermo, het Midden-Oosten en Cairo met Perzië en het verleidelijke Sicilië als centraal punt.  Sicilië was een belangrijk cultureel centrum in de Middeleeuwen. Vele kunstenaars kwamen er samen en vele culturen leefden er vreedzaam naast elkaar. De Perzische/Arabische muziek is via Sicilië naar Europa gekomen. Het eiland had een voor die tijd ongekende rijkdom. Ik ben er veel geweest en de zinderende kleurrijkheid van het eiland is zeker een inspiratiebron geweest voor het komende festival.’

Dat komende festival, dat van 19 tot en met 27 augustus plaatsvindt met het Stift als centraal ontmoetingspunt,  is daarom volgens Daniel kleurrijker dan ooit met gasten als de Iraanse zanger Mohammad Motamedi, de van oorsprong Egyptische ud-virtuoos Joseph Tawadros, de Neder¬landse jazzpianist en kenner van de muziek uit het Midden-Oosten Rembrandt Frerichs en de Iraans-Nederlandse componiste Aftab Darvishi die een nieuw werk schreef in opdracht van Stiftfestival.

Gezin
En dan is er nog iets dat dit festival anders maakt dan de voorgaande edities. Celliste Maja Bogdanović, de echtgenote van Daniel zal er hoogstwaarschijnlijk niet bij zijn. De twee verwachten begin augustus hun tweede kind. ‘Het festival was al gepland voordat we wisten dat Maja zwanger was. Uiteraard kan ik geen festival overslaan, maar voor Maja is dat anders. Het wordt in elk geval een heel intensieve augustusmaand.’  Toch is er ook bij de enthousiaste workaholic die Daniel doorgaans is wel wat veranderd sinds hij voor de eerste keer vader werd. ‘Zo’n dochter als Lily heeft zo’n lieflijkheid over zich. Dat maakt wel wat los in een mens. Bovendien krijgen belangrijke thema’s als het klimaat meer urgentie. Maar bovenal maakt het hebben van een gezin andere zaken veel relatiever. Ik ben tegenwoordig bijvoorbeeld veel selectiever in wat ik als musicus doe.’

Muzikale topbeleving in het Twentse landschap
Ruim 30 concerten en 45 internationale topmusici: Stiftfestival biedt van 19 t/m 27 augustus 2023 een muzikale beleving in het Twentse landschap van internationale topkwaliteit. Historische kerken en landgoederen vormen het decor van dit negendaagse festival. Het Stift met de eeuwenoude Stiftskerk in Weerselo vormt het hart van het festival, naast bijzondere locaties zoals Kasteel Twickel, de Enschedese synagoge of Landgoed Singraven. Kijk voor het volledige programma en kaartverkoop op www.stiftmusicfesival.nl