Vrijwillig beter worden

Voor alle oudere patiënten die worden opgenomen in het Radboudumc hebben we, naar het voorbeeld van een Amerikaanse studie, een vrijwilligers­programma ingericht. Oudere mensen verliezen nu eenmaal bij een acute ziekte sneller conditie en blijven vaak langer verward na een delier. Het helpt dan bij het herstel wanneer de patiënten zo snel mogelijk het dagelijks leven weer gaan oefenen in het ziekenhuis. Dus niet in bed uitzieken, maar eruit en weer meedoen. Verpleegkundigen hebben echter niet genoeg tijd om dit te ondersteunen met
al hun medische taken. Juist vrijwilligers kunnen hier een zeer waardevolle bijdrage leveren, die ook henzelf vaak veel voldoening geeft. Ze komen langs om gezelschap te bieden bij het eten, maken samen wandelingetjes, lezen de krant, kijken TV en praten over alles wat hen bezighoudt. Elke vrijwilliger doet dat op eigen maatvoering een aantal uren per week en wordt vooraf gedegen getraind. De vrijwilligers variëren van oud tot jong, maar hebben allemaal aardigheid in de omgang met kwetsbare oudere patiënten. 

Deze week sprak ik weer een paar van de oudere vrijwilligers die mee waren op het dagje uit van onze afdeling. Ik was erg gecharmeerd van de vrijwilligster die, zelf bijna 80, iedere ochtend al om half acht begint op de afdeling. ‘Ik vind het zo fijn wanneer ik mensen die slecht hebben geslapen en verlangen naar de dag, al wat gezelschap kan bieden’, vertrouwde ze me toe. Ik vroeg haar vervolgens wat er in de loop van het tiental jaren dat ze dit werk doet het meest is veranderd. ‘Ik ben zelf rustiger geworden. Heb meer ervaring en durf meer’ zei ze. Ze raakt de patiënten ook wat meer aan en slaat eerder een arm om ze heen. Van de toenemend aandacht voor grensoverschrijdend gedrag heeft ze geen last, omdat dit alles volgens haar ver binnen de grenzen ligt. ‘Ik kan de patiënten beter troosten met wat direct contact als ze bang zijn voor wat hen te wachten staat.’ Maar ze gaf wel aan alles te doen op persoonlijke maat, na eerst goed kennis te maken. Een andere vrijwilliger noemde als meest opmerkelijke verandering dat hij nu veel meer mensen uit gebroken gezinnen ziet dan in het begin. ‘En ook hoeveel pijn dat geeft op de oude dag, als je ziek en kwetsbaar geen contact meer met je kinderen hebt.’

Een derde vrijwilligster ook een zeventiger, vond het leuk om met de haar toegewezen patiënten over elkaars hobby’s te spreken. Ze verbaasde me wel toe ze vertelde dat ze zelf nog aan karate, jiujitsu en pistool­schieten doet… Genoeg om over te babbelen dus, patiënten mee aan het lachen te krijgen en ze te verleiden ook weer in beweging te komen. 

Herstellen en er weer bij horen, dat is waarvoor de vrijwilligers zorgen bij onze patiënten. En ze horen er door hun werk ook zelf weer bij. Ze gaan mee op het dagje uit en heffen vrijwillig het glas met ons. Hoe mooi kan het zijn. Word ook vrijwilliger. Iedereen vaart er wel bij.